„Krótki film o miłości”, „Nic śmiesznego” czy „Przygody Baltazara Gąbki” to tytuły, których nie trzeba nikomu przedstawiać. Znają je wszyscy miłośnicy polskiego kina. Nieśmiertelne cytaty i sceny, które przywołujemy z pamięci niczym obrazy. Przy tym dużo śmiechu, a czasem niekrytego wzruszenia i głębszej refleksji.
Filmy były do tej pory utrwalone w formie analogowej, czyli zapisane na taśmach światłoczułych. To skazywało je na zniszczenie i zapomnienie. Fundusze Europejskie wsparły działania, aby ocalić nagrania. Teraz dziedzictwo polskiej kinematografii będzie dostępne dla przyszłych pokoleń i zapewni jej dziełom nieśmiertelność. Polski Instytutu Sztuki Filmowej (PISF) wykonał rekonstrukcję cyfrową i digitalizację filmów z własnych zbiorów.
fot. Polski Instytut Sztuki Filmowej
Zapytacie dlaczego?
Odpowiedź jest prosta. Z upływem czasu taśma filmowa starzeje się i płowieje. A jeśli jest źle przechowywana, grożą jej dodatkowe uszkodzenia. Zapis cyfrowy chroni filmy przed czynnikami zewnętrznymi. Dzięki niemu udaje się zachować dziedzictwo kulturowe dla obecnych i przyszłych pokoleń. Digitalizacja pomaga także promować rodzime kino na całym świecie. Zapewnia łatwy dostęp do odnowionych materiałów wszystkim zainteresowanym polską sztuką filmową.
"Aby zrealizować rekonstrukcję filmów, musieliśmy po pierwsze sprawdzić ich jakość, skanować i stabilizować obraz. Następnie usuwaliśmy zanieczyszczenia i zniekształcenia oraz poprawialiśmy kolorystykę. Dopiero potem zajęliśmy się digitalizacją materiałów. Dzięki temu powstał zbiór o wysokiej jakości obrazu w formacie cyfrowym. Udostępniliśmy go w internecie wszystkim zainteresowanym. Przechowujemy materiały w utworzonym specjalnie na te potrzeby, Centrum Dystrybucji" – wyjaśnia Radosław Śmigulski, dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.
Warto zobaczyć
Instytut wybrał filmy o wysokiej wartości artystycznej oraz dużym znaczeniu dla kultury narodowej. Te, które ogląda się z chęcią i z przyjemnością do nich powraca. Oczywiście były to tylko te materiały, których techniczny stan wyjściowy na to pozwalał.
Jest z czego wybierać!
- 160 filmów fabularnych,
- 71 filmów dokumentalnych,
- 474 filmów animowanych (w tym 10 pełnometrażowych),
- 3108 wydań Polskiej Kroniki Filmowej.
fot. Polski Instytut Sztuki Filmowej
W cyfrowych zbiorach Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej znajdziemy:
- klasykę fabularną wybitnych twórców polskiego kina – W.J. Hasa, Andrzeja Munka, Krzysztofa Zanussiego i wielu innych,
- filmy obecne w świadomości popkulturowej, m.in. w reżyserii Stanisława Barei, Marka Koterskiego czy Juliusza Machulskiego,
- filmy polskiej szkoły dokumentalnej,
- filmy animowane o wysokiej wartości artystycznej oraz seriale animowane dla dzieci,
- zdigitalizowane wydania Polskiej Kroniki Filmowej z lat 1945–1994.
Nowoczesne Centrum Dystrybucji
Odnowione zasoby muszą być przechowywane w bezpieczny sposób. Z pomocą przyszedł partner projektu - Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych. Przeznaczyła jeden ze swoich budynków na Centrum Dystrybucji. Wymagał on gruntownego remontu. Wytwórnia wymieniła m.in. okna i grzejniki oraz ociepliła budynek. Centrum zyskało także specjalistyczny sprzęt i oprogramowanie.
Dostęp dla każdego
To jednak nie wszystko. Powstała także platforma streamingowa 35mm.online. Działa podobnie jak inne popularne serwisy. Można tu znaleźć i obejrzeć online odnowione cyfrowo filmy, np. „Kierunek – Nowa Huta!” w reż. Andrzeja Munka czy „Bilans kwartalny” Krzysztofa Zanussiego. Nie zabrakło także popularnych tytułów rozrywkowych, jak „Kiler” czy „Kiler‑ów 2‑óch”. Na platformie znajdziemy wszystkie zrekonstruowane filmy. Skorzysta z niej każdy, kto lubi dobre, polskie kino. Co więcej, filmy i inne utwory można obejrzeć zarówno w przeglądarce internetowej, jak i na tablecie czy komórce. Wkrótce także na Smart TV.
"Przygotowaliśmy platformę zgodnie z najnowszymi standardami projektowymi stron internetowych. Jest też dostępna w formie aplikacji mobilnej w systemach Android, a wkrótce w IOS i na Smart TV. Prezentowane materiały spełniają wymogi WCAG 2.0. Posiadają audiodeskrypcje dla osób niewidomych i transkrypcje, czyli napisy, w wersji polskiej i angielskiej. Użytkownicy mogą też skorzystać z kompleksowych opisów filmów. Platforma jest dostępna w polskiej i angielskiej wersji językowej" – przekonuje Radosław Śmigulski.
Polski Instytut Sztuki Filmowej otrzymał dofinansowanie unijne o wartości ponad 78,3 mln złotych z Programu Polska Cyfrowa. Dzięki niemu zrealizował projekt „Cyfrowa rekonstrukcja i digitalizacja polskich filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych (...)”. Jego partnerami byli m.in. Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych oraz Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku‑Białej.
***
Artykuł pochodzi z Biuletynu eFEkty nr 5/55, autorka: Anna Raducha‑Romanowicz.
O tych i innych projektach, które powstały dzięki wsparciu Funduszy Europejskich przeczytacie w Biuletynie eFEkty.